15 marca 2025

Bezpieczna praca na wysokości. Jakie środki ochrony indywidualnej są niezbędne?

O pracy na wysokości mówimy, gdy różnica wysokości pomiędzy poziomem miejsca pracy a ziemią wynosi więcej niż 1 metr, a dodatkowo miejsce pracy nie jest osłonięte pełnymi lub szklanymi ścianami oraz nie posiada stałych konstrukcji zabezpieczających pracownika przed wypadnięciem. Są to warunki pracy określane w przepisach jako szczególnie niebezpieczne, co oznacza, że muszą być zastosowane środki ochrony, lecz te same przepisy nie precyzują jakiego rodzaju mają one być.

Obowiązek pracodawcy

Pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia pracownikom higienicznych i bezpiecznych warunków pracy, wobec tego w tym przypadku na niego spada wybór rozwiązań, które takie warunki w maksymalnym stopniu zagwarantują. Najwłaściwszym sposobem jest dokonanie przy udziale i pomocy specjalisty do spraw BHP w pierwszej kolejności oceny ryzyka zawodowego i dobrania na jej podstawie zabezpieczeń oraz środków ochrony indywidualnej. Wybrane rozwiązania muszą być poddawane regularnemu sprawdzaniu i weryfikacji.

W czym może przebierać pracodawca?

W środkach ochrony zbiorowej ma do wyboru m.in. balustrady, rusztowania ochronne, siatki. Nie zawsze jednak w miejscu pracy istnieją warunki, by je zastosować lub ich zastosowanie nie gwarantuje w pełni pracownikowi bezpieczeństwa. W takiej sytuacji konieczne są środki ochrony indywidualnej.

W co wyposażyć pracownika pracującego na wysokości?

Niezależnie od rodzaju wykonywanych prac (budowa, instalacja, rozbiórka), pracownik powinien posiadać ochronny hełm. Przed upadkiem z wysokości powinny go chronić szelki bezpieczeństwa, podsystemy łącząco- amortyzujące oraz punkty zakotwienia. Konstrukcja uprzęży składającej się z poliestrowych pasów i klamer ze stali lub tworzywa sztucznego została zaprojektowana w taki sposób, aby po pierwsze podczas upadku nie doszło do kontaktu z podłożem, a po drugie, by podczas szarpnięcia przy spadaniu ciało pracownika nie uległo uszkodzeniu. Szelki bezpieczeństwa do pracy na wysokości powinny spełniać normy PN-EN 363 i PN-EN 361. W podsystemach łącząco – amortyzujących wyboru można dokonać pomiędzy rozłączalnymi i nierozłączalnymi zatrzaśnikami, linkami bezpieczeństwa, amortyzorami, linami z urządzeniami samozaciskowymi, urządzeniami samohamownymi. Do zamontowania podsystemów służą stałe lub przenośne punkty zakotwienia spełniające normę PN-EN-795.

Pracodawca, chcący zagwarantować maksymalne bezpieczeństwo pracowników wykonujących prace na wysokości ma duże możliwości. Wystarczy wybrać dobrze zaopatrzony sklep z artykułami bhp i kierując się wytycznymi specjalisty BHP oraz fachowców ze sklepu wybrać odpowiednie środki ochrony indywidualnej do prac niebezpiecznych. Na koniec jeszcze jedna rzecz – wszystkie systemy zabezpieczeń muszą być wysokiej jakości. Tu nie ma mowy o półśrodkach.